Programlama Temelleri Bilişim Etiği ve Bilgi Güvenliği 3.Hafta

SİBER SUÇLAR VE İSTİSMARLAR

Siber Uzay Nedir?
“Siber” kelimesi İngilizce “Cyber” kelimesinden uyarlanıp kullanılmaya başlayan bir kelime olup “Bilgisayar ağlarına ait olan”, “İnternete ait olan”, “Sanal Gerçeklik” manalarına gelmektedir.

Siber Uzay (Cyberspace), birbirine bağlı olan cihazlar teknolojisidir. Siber Ortam olarak da adlandırılan Siber Uzay yalnızca bilgisayar ağları üzerinden iletişim kurulan donanımları içeren bir çevredir.

Bu tanımın, öncelikle internet’i ve onun üzerindeki bütün Web servisini içerdiği açıktır. Ancak, buradaki “bütün veri kaynakları” deyimi Web servislerinden fazlasını kapsar. Telefon, telex, radyo, TV gibi elektronik olarak kumanda edilebilen bütün aygıtlar, kaydedilebilen ses ve görüntüler, filimler, fotoğraflar, grafikler, kitaplar, projeler… Bunların yanında, marketlerden alış-veriş, banka işlemleri, e-ticaret, sinema ve tiyatro görüntüleri,… Bütün bunların bileşimi siber uzaydır.

Siber Suç Nedir?

Her geçen gün teknolojinin ve bu teknolojilere erişilebilirliğin artmasına paralel olarak bilişim sistemlerine yönelik işlenen suçlar da artmaktadır. Siber Suç, bir bilişim sisteminin güvenliğini ve / veya buna bağlı verileri ve / veya kullanıcısını hedef alan ve bilişim sistemi kullanılarak işlenen suçlardır. Siber Suçu diğer suçlardan ayıran özelliği bir bilişim sistemi olmadan işlenememesidir. Bu suç türü bilgisayar ve internete özgü suçlar olarak da adlandırılabilir.

Örneğin, bir sisteme girerek, zarar verme, verileri silme, şifreleme, ele geçirme, veri ekleme, sistemin kullanımını engelleme, özel hayatın gizliliğine müdahale etme, iletişimi engelleme, iletişimi izinsiz izleme ve kayıt etme gibi eylemler siber suç kategorisinde değerlendirilir.

Siber Suç Çeşitleri

a) İstenmeyen İletilerin Gönderilmesi: Toplu mesaj veya istenmemiş yığın miktarda iletinin ticari amaçlarla gönderilmesi bazı devletlerin yasal dizgelerinde yasa dışı bir eylem olarak değerlendirilir.

b) Dolandırıcılık: Banka dolandırıcılığı, kimlik hırsızlığı, gasp etme, özelleştirilmiş bilginin çalınması eylemleri olduğu gibi diğer dolandırıcılık biçimleri bilişim sistemlerinin kullanılması ile sağlanabilir.

c) Müstehcen veya Saldırgan İçerik : İnternet sayfaları ve diğer elektronik iletişim araçları nahoş, müstehcen veya birçok neden ve çeşitlilikte saldırgan içerikler bulundurabilir.

d) Rahatsızlık Verme, Taciz : İçerik çok farklı biçimlerde ortaya çıkabilir olsa da, rahatsızlık verme veya taciz etme, doğrudan müstehcen ve küçültücü yorumlar bir cinsiyet, ırk, din, cinsel durum gibi belirli özellikleri ile kişileri doğrudan hedef almasıdır.

e) Korkutma ve Hakaret : Anayasada ifade özgürlüğü 25. maddede korunmaktadır. Her türlü ifade özgürlüğünü kapsamaz. Gerçekte, konuşulan veya yazılan gerçek tehdit söylem/yazım zarar verme veya korkutma kastı olması nedeniyle suç olarak tanımlanmıştır ve bu tehdit bir bilgisayar ağında yazılı/sözel olarak kullanılabilir.

f) Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Yasa Dışı Ürün Satışları : Uyuşturucu madde tacirleri günümüzde giderek daha fazla oranda yasa dışı uyuşturucunun nakledilmesi ile satışında e-posta ve diğer internet teknolojilerinden şifreli yollarla yararlanmaktadırlar.

g) Siber Terörizm : Önemli sistemlerin mevcut güvenlik boşluklarını kullanarak bilgi alma, sisteme zarar verme gibi eylemlerin, yabancı istihbarat kurumlarının veya diğer gruplar tarafında gerçekleştirilmesidir.

Siber Suçun Sosyal ve Ekonomik Yaşama Etkisi

Gelişen teknolojiyle birlikte birçok suç türü internet ortamına taşınmıştır. Suçlunun mağdura birebir temas etmesini gerektiren birçok suç artık uzaktan işlenebilmektedir Günümüzde suç ekonomisinin kapsamı ve hacmi çok önemli boyutlara ulaşmıştır. Yetkililerinin açıklamalarına göre dakikada 4.800 cihazın birbirine bağlandığı internet ortamında yaşanan siber saldırıların dünyaya maliyetinin 2.1 trilyon doları bulabileceği belirtilmiştir. Siber saldırıların ekonomik yansımalarının zamanla daha da artacağı tahmin edilmektedir.

Siber suçların sadece ekonomik alanda yaptıkları olumsuz etkiler değil, ulusal güvenliğe ve mağdurların psikolojilerine yaptığı olumsuz etkiler de yadsınamaz.

Siber Suçların Tarihçesi

Bilgisayar ve internet alanında işlenen suçların tarihi 1960’lara kadar gitmektedir. İnternet’in anavatanı olan ABD, internet ve bilgisayar dünyasındaki tüm olumlu gelişmelerin öncülüğünü yapmasının yanında, İnternet’in bir suç vasıtası olarak kullanılmasında ve bu suçlara ilişkin düzenlemelerin yapılmasında da öncülüğü kimseye bırakmamıştır. Bilgisayarlar ve internet konusunda 1970’li yılların ortalarına kadar karşılaşılan ve suç teşkil eden eylemler, bugün için nispeten basit sayılabilecek düzeyde olmuştur. Zaman ilerledikçe bilgisayar ve internet teknolojisinin de gelişmesiyle bu teknoloji çok hızlı bir şekilde gelişmektedir. Bilgisayarlar yoluyla işlenen suçlar üzerine yapılan ilk çalışmalar, 1970’li yıllarda başlamıştır. 1980’li yıllardan sonra, iş hayatında ve günlük hayatta bilgisayar ve internet kullanımının yaygınlaşması ile birlikte, nitelik ve nicelik olarak değişikliğe uğrayan suç olgusu, bu sahanın da bir takım hukuki düzenlemelerle disipline edilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. 1980’li yıllardan sonra, bilgisayar ve internet yoluyla işlenen suçların sadece ekonomik boyutlarının olmadığı ve bu tür suçların en az ekonomi kadar önemli, diğer bazı değerler aleyhine de işlenebileceği anlaşılmıştır. Bunun sonucu olarak da siber suç olgusu ortaya atılmış ve bu suçların ayrı bir disiplin altında incelenmesi gereği ortaya çıkmıştır.

Siber İstismar Kavramı

Bir çocuğun veya ergenin başka bir çocuk veya ergen tarafından internet, interaktif, dijital ve mobil teknolojiler kullanılarak tehdit edilmesi, aşağılanması, utandırılması, taciz edilmesi veya işkence edilmesi olarak değerlendirilmektedir.

İstatistikler siber zorbalığın günümüzde en büyük mağdurlarının çocuklar (0-18) olduğunu göstermektedir. Bunun nedeni ise gelişen teknoloji ve bu teknolojinin beraberinde getirdiği riskler noktasında en savunmasız grubun çocuklar olmasıyla açıklanmaktadır Öyle ki bu riskler hızla yaygınlaşan bir biçimde okulun sınırlarını aşmış çocukların-gençlerin evdeki odalarına kadar girmiştir. Çocuklar ve gençlerin yaşadığı siber zorbalık, akranlarının e-posta, Facebook, Whatsapp, vb. sosyal sohbet ortamları üzerinden veya doğrudan cep telefonlarına gelen sözlü veya yazılı mesajlarla rahatsız edilmesi, küçük düşürülmesi veya aşağılanması şeklinde de ortaya çıkmaktadır.

Türkiye’nin Siber Güvenlik Organizasyon Yapısı

Siber güvenlikle ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından alınacak önlemleri belirlemek, hazırlanan plan, program, rapor, usul, esas ve standartları onaylamak ve bunların uygulanmasını ve koordinasyonunu sağlamak amacıyla; Bakanın başkanlığında Siber Güvenlik Kurulu kurulmuştur. Siber Güvenlik Kurulunda yer alacak bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşları ile üyelerinin temsil düzeyi Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.

Siber Güvenlik Kuruluna Üye Kurumlar Listesi

– Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UDHB)

– Dışişleri Bakanlığı

– İçişleri Bakanlığı

– Milli Savunma Bakanlığı (MSB)

– Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı

– Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT)

– Genelkurmay Başkanlığı

– Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)

– Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)

– Mali Suçları Araştırma Kurulu

– Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB

BİLİŞİM HUKUKU

Bilişim Suçlarının Türk Hukuk Düzenindeki Yeri

Ülkemizde de bilişim suçlarına yönelik tek bir kanun yoktur. Onun yerine mevcut kanunlara bilişim suçlarıyla ilgili hükümler eklenmiştir.

Türkiye’de bilişim alanında gerçekleştirilen yasal düzenlemeler, genel olarak AB direktifleri ile uyumlu olacak şekilde hazırlanmıştır. Bilişim suçları, her suçun kendi alanına ilişkin düzenlemeler içermektedir.

Bilişim Hukukunun Temel Kavramları

Bilişim hukuku, sayısal bilginin paylaşımını konu alan hukuk dalıdır. İnternetin kullanımına ilişkin yasal çerçeveyi belirleyen internet hukukunu kapsamaktadır. Bu bağlamda; gizlilik ve ifade özgürlüğü gibi kavramlar da bilişim hukukunu ilgilendirir.

Bilişim Hukukunun, Bilgi Teknolojisi Hukuku ve İnternet Hukuku başlıkları altında ikiye ayrılarak incelenmesi gerekir. Bilgi Teknolojisi Hukuku hem dijital hale getirilmiş bilginin hem de bilgisayar programlarının dağıtılması ile ilgili hükümleri düzenler. Bilgi güvenliğinin sağlanması ve elektronik ticaret konularında düzenlemeler içerir. Diğer taraftan İnternet Hukuku, İnternet’in kullanılması ile ortaya çıkan hukuki meseleleri inceler. İnternet Hukukunun hukukun birçok alanı ile etkileşim içerisinde bulunması gerekir. İnternet erişimi ve kullanımı, güvenlik, ifade özgürlüğü ve yargılama gibi hukukun diğer alanları ile ilişkilidir.

Bilişim Suçlarının Uluslararası Hukuk Düzenindeki Yeri

Her ülkenin doğru kabul ettiği bir internet hukuku bütünlüğü bulunmamaktadır. Her ülke şimdilik kendi politikası ve dünya görüşüne göre düzenleme yapmaktadır. Örneğin, bazı ülkelerde internete giriş izinle olabildiği gibi, bazılarında devletin kontrolünde olan tek bir servis sağlayıcı bulunabilmektedir.

Etik ile hukuk arasındaki ilişki

Etik ve hukuk kavramlarının, benzer yanlarının yanı sıra farklılıkları da mevcuttur. Ayrıca, zamanla bu iki kavramın birbiriyle iç içegeçtiği ve kimi zaman da bir etik ilkesinin bir hukuk kuralına dönüştüğü görülebilmektedir. Nitekim her iki kavram da belli ölçüde, insanların fiillerini ve davranışlarını düzenleme gayesindedir; insanların yaşantılarında tek başlarına değil, bir topluluk olarak yaşamaya gereksinim duyması ve bunun için var olması da yine her iki kavramın mevcudiyetinin önemine işaret etmektedir.

——————– MODÜL SONU ——————-

Kaynakça:

https://wmaraci.com/nedir/siber-uzay
http://www.baskent.edu.tr/~tkaracay/etudio/agora/bt/siber.html
https://www.ebilge.com/273438/Siber_ne_demektir.html
http://www.istanbul.pol.tr/sibersuclarlamucadele/Sayfalar/Siber_Suclar.aspx
https://www.gelgez.net/bilisim-sucu-nedir-bilisim-suclari-nelerdir-kanunlari-ve-cezalari/
https://www.researchgate.net/publication/322250063_SIBER_SALDIRILARIN_FIRMALARA_ETKILERI_ZONGULDAK_ORNEGI
http://www.hukukmarket.com/kitap/145855/siber-suclar.html
http://ab.tek.firat.edu.tr/node/102
http://www.hukukihaber.net/makale/bir-hukukcu-gozuyle-siber-zorbalik-kavrami-h87753.html
http://internet.btk.gov.tr/turkiye-de-bilisim-hukuku-detay-70.html
https://docplayer.biz.tr/3758191-Turk-ve-dunya-hukukunda-bilisim-suclari.html
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiMn9LLuuDdAhXP-yoKHSikBTIQFjAAegQICRAC&url=http%3A%2F%2Fwww.taa.gov.tr%2Findir%2Fetik-ve-etik-hukuk-arasindaki-iliski-bWFrYWxlfGY1YWVhLTU2ZTUwLTQ5NmUwLWQyYTc2LnBkZnwxMDkx%2F&usg=AOvVaw1No_eZyy-lE7rvpikiYrWO