Python Programlamada If Else Yapısı

“if” yapısında şart sağlanırsa blok içindeki kodlar çalışmaktadır. İf tek başına kullanılabilir Ancak şartın sağlanmadığı durumlarda herhangi bir işlem yapılmaz. “Else” ifadesi değilse anlamındadır. Yani şartın sağlanmadığı durumda çalışacak kodlar “else” bloğuna yazılır.

Kullanımı: “else” bloğu da if bloğu gibi ayrı bir blok olarak yazılır. Bir “if” bloğundan sonra gelen else bloğu aynı girinti seviyesinde olmalıdır. “else” bloğu tek başına kullanılamaz ancak “if” ile birlikte kullanılır.

Örnek1: Aşağıdaki örnekte kullanıcının girdiği sayının çift sayı – tek sayı olduğunu bulan bir kod bulunmaktadır. Çift bir sayı girildiğinde “if” bloğunun içindeki kodlar çalışır ve Tek sayı girildiğinde Else blogunun içindeki kodlar çalışır.

sayi1=int (input ('Lütfen bir sayı giriniz: '))
if ((sayi1%2)==0):
    print('Girdiğiniz sayı çifttir.')
else:
    print('Girdiğiniz sayı tektir: ')

Koşullu ifadelerde operatörler ve bağlaçlar kullanılarak daha etkili hale getirilebilir. Aşağıdaki örnekte kullanıcı adı ve parola bir operatörle birlikte kullanılarak daha kullanışlı bir program yazılmış oldu.

kullaniciAdi=input('Kullanıcı Adı:')
kullaniciParola=input('Parola:')
if (kullaniciAdi=='Admin' and kullaniciParola=='123'):
    print('Giriş başarılı.')
    print ('Giriş yapabilirsiniz.')
else:
    print ('Yanlış kullanıcı adı veya şifre')

Aşağıdaki örnekte and bağlacı ile üç tane şartın doğru olup olmadığını kontrol eden ve ona göre sonuç üreten bir python kod örneği bulunmaktadır. Sonucun doğru olabilmesi için üç şartın üçünün de aynı anda doğru olması gerekmektedir. Şartlardan sadece bir tanesi bile yanlış olması durumunda sonuç yanlış olacaktır. Sonucun doğru çıkabilmesi için kişinin yaşının 18 ile 35 arasında olması, bölümünün Bilgisayar olması ve yabancı dil bilgisinin evet olması gerekmektedir.

yasi=int(input('Lütfen yaşınızı giriniz: '))
bolum=input('Lütfen bölümünüzü giriniz: ')
yabanciDil=True
if (yasi>=18 and yasi<35 and bolum=='Bilgisayar' and yabanciDil==True):
#Aşağıdaki kodun çalışması için yukarıdaki 3 şartın da sağlanması gerekir.
    print('İşe girmeye uygunsunuz.')
else:
    print('Üzgünüm sizinle çalışamayız.')

if-elif-else Yapısı

Bu yapıda ikiden daha çok olan koşullar art arda verilir. if ile verilen koşulun devamında ‘değilse şu ise’ anlamına gelen “elif” ifadesi yer alır. Yapının en sonunda ise ‘hiçbiri değilse’ anlamında else ifadesi yer almaktadır. Her ifade kendi bloğundaki kodları çalıştırır. “if, elif ve else” bloklarının girinti düzeyleri aynı olmalıdır. Her koşul ifadesi bir “if” bloğu formatında yazılabilirdi ancak bu durumda program akışında tüm koşul ifadeleri tek tek kontrol edilirdi. “if-elif-else” yapısında ise şart sağlandığında veya else ifadesine gelindiğinde ilgili bloktaki kodlar çalışır ve tüm “if-elif-else” bloğundan çıkılır. Birbirleriyle bağlantısı olmayan koşullar ayrı “if” blokları şeklinde verilebilir. Ama bir değerin belirli aralıktaki şartları sağlayıp sağlamadığı kontrol edilirken “if-elif-else” yapısını kullanmak daha uygundur. Bu yapıda koşullardan biri sağlanıyorsa diğer koşullar kontrol edilmez. Alınan değer “if-elif-else” yapısındaki yalnız bir koşulu sağlayabilir.

Aşağıdaki örnek program kodunda bir öğrencinin almış olduğu notuna göre karnedeki karşılığını bulan program parçası “if-elif-else” yapısı kullanılarak yapılmıştır.

sinavPuani=int(input('Puanınız giriniz (0-100): '))
if sinavPuani>=85 and sinavPuani<101:
    print('Pek iyi')
elif sinavPuani>=70 and sinavPuani<85:
    print('İyi')
elif sinavPuani>=55 and sinavPuani<70:
    print('Orta')
elif sinavPuani>=45 and sinavPuani<55:
    print('Geçer')
elif sinavPuani<45 and sinavPuani>0:
    print('Kaldı')
else: 
    print('Yanlış Not Girdiniz.')